Geodezyjny pomiar sytuacyjny to sposób na określenie, gdzie znajdują się różne elementy terenu – drogi, budynki, ogrodzenia czy sieci – względem stałych punktów odniesienia. Chodzi o uchwycenie ich położenia w poziomie, wykorzystując specjalistyczne narzędzia. Dzięki temu można stworzyć dokładną mapę zagospodarowania przestrzeni. Przeczytaj, jakie metody pomiaru sytuacyjnego może zastosować geodeta.
Tradycyjna metoda biegunowa z użyciem teodolitu
Pomiar biegunowy polega na zmierzeniu kąta i odległości do punktu szczegółowego z jednego stanowiska. Geodeta ustawia teodolit, a następnie celuje w tyczkę ustawioną przez pomocnika. Dane zbiera się ręcznie i wprowadza do programu obliczeniowego. Choć ta technika jest czasochłonna i mniej dokładna niż nowoczesne rozwiązania, wciąż znajduje zastosowanie przy pracy w małej skali, np. przy wyznaczaniu ogrodzeń lub elementów małej architektury. Geodezyjny pomiar sytuacyjny, wykonany w ten sposób, może posłużyć do przygotowania szkicu działki.
Pomiar sytuacyjny z wykorzystaniem odbiorników GPS i GLONASS
Systemy satelitarne, takie jak GPS i GLONASS, umożliwiają szybkie i precyzyjne wyznaczanie współrzędnych punktów terenowych. Geodeta korzysta z odbiornika GNSS, który odbiera sygnały z satelitów i oblicza położenie mierzonych punktów w terenie. W przypadku pomiarów sytuacyjnych najczęściej stosuje się technikę RTK (Real Time Kinematic), która zapewnia dokładność na poziomie centymetrów w czasie rzeczywistym. Ten sposób pomiaru geodezyjnego sprawdza się szczególnie na otwartych przestrzeniach, np. w rolnictwie, na dużych działkach inwestycyjnych czy podczas prac drogowych. Pomiar nie wymaga rozstawiania sprzętu optycznego ani rozwijania linii celowniczych, co znacznie przyspiesza pracę.
Pomiar sytuacyjny metodą domiarów prostokątnych
Metoda domiarów prostokątnych polega na określaniu położenia punktu przez zmierzenie jego odległości od dwóch prostopadłych linii odniesienia. Geodeta wybiera bazowe linie terenowe, np. oś drogi i jej krawędź, a następnie wykonuje pomiar wzdłuż tych linii przy pomocy taśmy lub dalmierza. Geodezyjny pomiar sytuacyjny tą techniką sprawdza się na niewielkich obszarach, szczególnie tam, gdzie teren jest płaski i dobrze widoczny. Metoda jest prosta i szybka, dlatego bywa używana w pracach doraźnych lub pomocniczych. Stosuje się ją głównie przy pomiarze obiektów o prostych kształtach geometrycznych.
Geodezyjny pomiar metodą przedłużeń konturów sytuacyjnych
Metoda przedłużeń konturów sytuacyjnych polega na graficznym wyznaczaniu położenia punktów terenowych przez przedłużenie istniejących linii terenowych, np. krawędzi drogi, ogrodzenia czy budynku. Geodeta zakłada, że kontur obiektu biegnie dalej w tym samym kierunku, i na tej podstawie lokalizuje nowe punkty. Ten sposób pomiaru sytuacyjnego wykorzystywano głównie przy opracowywaniu szkiców polowych lub w warunkach ograniczonej widoczności. Bywa stosowana pomocniczo, np. do wstępnego szkicowania przebiegu linii przed wykonaniem dokładnego pomiaru instrumentem.
Pomiar sytuacyjny metodą wcięć – kątowych, liniowych i kombinowanych
Geodezyjny pomiar sytuacyjny wykonany z użyciem wcięć pozwala szybko i dokładnie określić pozycję punktu bez konieczności fizycznego dojścia do każdego z nich. Wcięcie kątowe wykorzystuje pomiar dwóch kątów z punktu pomiarowego do wcześniej wyznaczonych punktów osnowy. Wcięcie liniowe opiera się na pomiarze odległości do tych punktów. Natomiast wcięcie kombinowane łączy obie techniki – mierzy się zarówno kąty, jak i odległości. Te sposoby dobrze sprawdzają się wtedy, gdy punkt, który ma zostać pomierzony, znajduje się wewnątrz obszaru ograniczonego przez znane stanowiska.
W ramach pomiarów sytuacyjnych geodeci mogą korzystać z różnych rozwiązań pomiarowych, a w razie potrzeby także je łączyć. W zależności od terenu i charakteru prac stosuje się, m.in. pomiar biegunowy, technologię GPS, metodę domiarów prostokątnych, przedłużeń konturów sytuacyjnych oraz technikę wcięć. Jeśli szukasz sprawdzonych fachowców do wykonania pomiarów geodezyjnych, skontaktuj się z nami!
