Przed rozpoczęciem prac projektowych konieczne jest odwzorowanie rzeźby terenu, aby uniknąć błędów i nieplanowanych kosztów. Projektant potrzebuje informacji o tym, gdzie teren się obniża, a gdzie tworzą się wzniesienia. Dla geodety ważne też jest to, aby pozyskać dane samego gruntu, bez drzew, budynków, czy infrastruktury. Wyjaśniamy, czym jest numeryczny model terenu i jakie ma zastosowanie.

Co to jest numeryczny model terenu?

Numeryczny model terenu to cyfrowy opis ukształtowania gruntu, przygotowany na podstawie gęstego zestawu punktów pomiarowych, z których każdy ma przypisaną wysokość. Specjalne algorytmy łączą je tak, aby odtworzyć ciągłą powierzchnię terenu. W efekcie powstaje model 3D pokazujący wyłącznie naturalną rzeźbę, bez budynków, drzew i innych elementów znajdujących się nad ziemią. NMT ułatwia ocenę nachyleń, obniżeń i form terenu, dlatego staje się podstawą opracowań inżynieryjnych w budownictwie, transporcie, energetyce czy planowaniu dużych inwestycji terenowych.

Jak geodeci tworzą numeryczny model terenu?

Specjaliści z branży geodezyjnej pozyskują dane wysokościowe za pomocą nowoczesnego sprzętu pomiarowego. Zespół wykonuje pomiary odbiornikami GNSS oraz tachimetrami, które rejestrują położenie punktów na powierzchni gruntu. W wielu zleceniach stosujemy również skaning laserowy oraz fotogrametrię z drona, ponieważ te techniki skracają czas pracy i dają bardzo gęstą chmurę punktów. Po zebraniu materiału geodeci filtrują dane, aby usunąć elementy niezwiązane z podłożem, np. samochody. Kolejne etapy tworzenia numerycznego modelu terenu obejmują obliczenia i interpolację punktów, co pozwala przygotować siatkę wysokości. Firmy, które oferują usługi geodezyjne, łączą dane z różnych źródeł, dzięki czemu uzyskują pełny obraz terenu.

Po co się wykonuje numeryczny model terenu?

Numeryczny model terenu powstaje po to, aby inwestorzy i projektanci mogli rzetelnie ocenić warunki gruntowe jeszcze przed rozpoczęciem prac. Takie dane pozwalają przewidzieć miejsca wymagające usunięcia, wskazują kierunek spływu wód i ujawniają obszary problemowe, np. zagłębienia lub nadmierne nachylenia. NMT wspiera też ocenę terenów przeznaczonych pod zabudowę oraz przygotowanie dokumentacji projektowej, w której potrzebna jest wiarygodna informacja o rzeźbie gruntu.

Jakie jest konkretne zastosowanie NMT?

Zastosowanie numerycznego modelu terenu obejmuje różne dziedziny i pomaga w codziennych decyzjach związanych z użytkowaniem przestrzeni. Projektant, który analizuje plan nowej drogi, może z góry ocenić, czy trasa przebiega przez strome stoki. Właściciel działki sprawdzi z kolei, czy opady spływają w kierunku zabudowy, i czy warto rozważyć zmianę lokalizacji wejścia do domu. NMT pomaga również służbom kryzysowym ocenić zasięg podtopień przy gwałtownym deszczu. W leśnictwie używa się go do planowania szlaków zrywkowych, a w górnictwie do oceny zmian poziomu gruntu spowodowanych wydobyciem. Warto dodać, że numeryczny model pokrycia terenu uzupełnia NMT o informacje dotyczące zabudowy i roślinności, co tworzy szerszy obraz przestrzeni. Poza tym geodeta korzysta z NMT na wielu etapach swojej pracy, bo jest to dla niego narzędzie robocze, a nie tylko materiał do przekazania projektantom.

Jakie są rodzaje numerycznych modeli terenu?

Użytkownik, który chce korzystać z danych wysokościowych, może wybrać różne typy numerycznych modeli terenu. Najpopularniejsza forma to raster, w którym powierzchnię dzieli się na regularne komórki z przypisaną wysokością. Ten wariant sprawdza się w analizach hydrologicznych oraz podczas tworzenia map cieniowania. Drugi rodzaj to model TIN, który opiera się na nieregularnej sieci trójkątów. Dzięki temu można wiernie odwzorować obszary o złożonej rzeźbie, np. w górach. Warto wspomnieć o modelach hybrydowych, które łączą zalety rastra i struktury trójkątowej. Wybór rodzaju NMT zależy od potrzeb inwestora oraz od jakości danych źródłowych.

NMT to cyfrowa powierzchnia gruntu odtworzona na podstawie punktów wysokościowych. Geodeci pozyskują dane pomiarowe, np. za pomocą skaningu laserowego. Taki model pomaga ocenić ukształtowanie terenu i wskazać miejsca wymagające wyrównania lub dodatkowych badań. Stworzenie numerycznego modelu terenu wymaga doświadczenia i specjalistycznego oprogramowania, dlatego zgłoś się do nas. Współpracujmy!